1. Hiệu chỉnh Zero là gì và tại sao phải thực hiện

Hiệu chỉnh Zero (Zero Calibration) là thao tác đưa máy đo Brix trở về đúng giá trị gốc ban đầu khi đo với nước cất, thường là 0 độ Brix. Đây là mức chuẩn để máy xác định điểm xuất phát cho các lần đo tiếp theo.

Những lý do khiến bạn luôn phải kiểm tra hoặc hiệu chỉnh Zero trước khi sử dụng máy đo Brix cơ học:

Chắc chắn kết quả đo độ Brix chính xác

Máy đo Brix cơ học hoạt động dựa trên ánh sáng đi qua lớp dung dịch và khúc xạ lại trong ống quan sát. Chỉ cần bộ phận lăng kính, nắp che hoặc các vít chỉnh bị lệch một chút, kết quả Brix của mẫu sẽ sai lệch ngay.

Giảm sai số trong môi trường đo

Trong quá trình sử dụng, máy thường tiếp xúc với:

• Mẫu đường có độ đặc cao
• Dung dịch chứa cặn trái cây
• Nhiệt độ môi trường chứa mẫu đo quá nóng hoặc lạnh
• Hơi nước trong phòng sản xuất

Các yếu tố này làm máy dễ sai lệch điểm Zero, ngay cả khi bạn làm việc cẩn thận.

Giúp theo dõi chất lượng máy theo thời gian

Nếu sau một thời gian sử dụng, bạn hiệu chỉnh Zero nhưng:

• Máy khó đưa về đúng số 0
• Điểm Zero dao động bất thường
• Vạch đo lên xuống khi thay đổi góc cầm

2. Khi nào cần hiệu chỉnh Zero cho máy đo Brix cơ học

Không phải lúc nào cũng cần hiệu chỉnh Zero cho máy đo brix, nhưng có những thời điểm bắt buộc để đảm bảo kết quả đo chính xác hơn.

Trước mỗi ca làm việc hoặc trước khi đo nhiều mẫu liên tiếp

Trước khi bắt đầu đo hàng loạt mẫu, đặc biệt khi đo trái cây tại vườn, nước mía hoặc mật ong ngoài hiện trường, bạn nên kiểm tra và hiệu chỉnh Zero.
Lý do: Nhiệt độ môi trường thay đổi máy đo độ Brix cơ học nhạy cảm với nhiệt độ, từ phòng lạnh ra ngoài nắng, ánh sáng và nhiệt độ khác nhau có thể làm điểm Zero lệch.

Khi kết quả đo có dấu hiệu bất thường hoặc nghi ngờ sai

Một số trường hợp điển hình bạn nên kiểm tra lại Zero ngay:

• Đo nhiều mẫu cùng lô nhưng số Brix lệch quá nhiều so với giá trị trung bình.
• Đo mẫu trước và mẫu sau cùng loại nhưng kết quả không khớp, chênh lệch bất thường.
• So sánh kết quả với máy đo khác và nhận thấy không trùng khớp.

Khi máy đo độ ngọt bị va đập hoặc rơi nhẹ

Máy đo độ ngọt cơ học tuy nhỏ gọn, nhưng lăng kính và vít chỉnh Zero rất nhạy. Một cú va đập nhẹ hoặc đặt máy mạnh xuống bàn cũng có thể làm điểm Zero lệch.

Dấu hiệu nhận biết:

• Đường ranh sáng tối không ổn định khi nhìn qua ống quan sát.
• Số hiển thị không về đúng 0 khi đo nước cất.

Nếu gặp hiện tượng này, không nên tiếp tục đo, mà cần hiệu chỉnh Zero trước khi sử dụng tiếp.

Xem thêm: Có Nên Mua Máy Độ Ngọt Brix Không?

3. Hướng dẫn hiệu chỉnh Zero máy đo Brix chuẩn thực tế

Quy trình này áp dụng cho hầu hết các dòng máy đo Brix cơ học với dải đo từ 0 - 32%, 0 - 20% hoặc 0 - 18%.

Bước 1: Dùng khăn lau qua bề mặt lăng kính

Lăng kính là bộ phận nhạy cảm nhất của máy đo . Một hạt bụi, cặn trái cây hay nước dính còn sót lại đều có thể làm sai Zero.
Cách thực hiện:

• Dùng khăn mềm, sạch lau nhẹ bề mặt lăng kính.
• Không dùng khăn cứng hoặc giấy thô, dễ gây xước và làm sai lệch đường ranh sáng.

Bước 2: Nhỏ vài giọt nước cất lên lăng kính

Lưu ý thực tế:

• Tránh tạo bọt khí, vì bọt sẽ làm đường ranh sáng bị lệch.
• Không để nước tràn ra ngoài mép, tránh làm loãng mẫu và sai số khi đo.

Bước 3: Gập nắp che lăng kính xuống

Nắp che có tác dụng dàn đều nước trên bề mặt lăng kính và giữ mẫu ổn định.

• Đảm bảo không còn khoảng trống giữa lăng kính và nắp che.
• Nước được trải đều, không bị lệch một bên.

Bước 4: Quan sát đường ranh giới qua ống ngắm

Đưa máy lên hướng ánh sáng tự nhiên hoặc ánh sáng mạnh vừa đủ.
Lúc này bạn hãy đặt mắt nhìn vào ống ngắm, bạn sẽ thấy:

• Một nửa màu sáng (trắng)
• Một nửa màu tối (xanh hoặc xám)

Đường phân chia giữa hai vùng này chính là giá trị Brix.
Khi dùng nước cất, đường ranh này phải nằm đúng 0 độ Brix.

Bước 5: Sử dụng vít chỉnh Zero

Bước 6: Lau khô lăng kính sau khi hoàn tất

Dùng khăn mềm lau khô bề mặt lăng kính.
Không để nước đọng lâu trên lăng kính, vì dễ để lại vết ố, làm sai số cho lần đo tiếp theo.
Trên đây là hướng dẫn hiệu chỉnh Zero máy đo Brix cơ học chi tiết và dễ thực hiện. Thực hiện đúng các bước giúp kết quả đo chính xác, ổn định, duy trì chất lượng nguyên liệu và giảm sai số trong sản xuất nước trái cây, mật ong hay siro.

.